ΕΝΣΑΡΚΩΝΕ ΤΙΣ ΙΔΕΕΣ ΤΟΥ
Henriette LANNES
Όταν η κυρία ντε Σάλτσμαν μου παρουσίασε για πρώτη φορά τις ιδέες του κυρίου Γκουρτζίεφ, τίποτε δεν είχε ακόμη δημοσιευθεί και το όνομα του Γκουρτζίεφ μου ήταν εντελώς άγνωστο. Την εποχή εκείνη δεν αναζητούσα ένα Δάσκαλο, αν και είχα πολλά ερωτήματα δεν μπορούσα να φαντασθώ ότι υπάρχει μια πραγματική διδασκαλία και ένας αληθινός δάσκαλος, δεν πίστευα ότι κάτι τέτοιο είναι δυνατό στις μέρες μας.
Όταν λοιπόν τις δέχτηκα, το σοκ που προκάλεσαν αυτές οι ιδέες με βύθισε στη σιωπή. Δεν μπορούσα να τις βγάλω από το μυαλό μου. Με ακολουθούσαν ημέρα και νύχτα/Ένιωθα πως ήταν αληθινές.
Βρισκόμουν ακόμη κάτω από την επίδραση του σοκ, όταν με σύστησαν στον κύριο Γκουρτζίεφ. Τη στιγμή εκείνη τα έχασα ολότελα. Αυτό που ένιωθα έντονα ήταν η επήρεια της γαλήνιας και ελεγχόμενης, αλλά σχεδόν αφόρητης δύναμης του' και πάνω από όλα, η δύναμη της συνολικής παρουσίας του, μιας παρουσίας που ένιωθες πως έφτανε μέχρι την άκρη των δακτύλων του. Η παρουσία του έδινε περιεχόμενο σε όλες του τις κινήσεις, που φαίνονταν πολύ πιο ζωντανές από τις δικές μας. Ζωντανές όπως οι κινήσεις μιας γάτας ή μιας τίγρης. Ένιωσα έντονα και τη μεγάλη του γενναιοδωρία, μια γενναιοδωρία που μπορούμε να πούμε πως ήταν κάτι παραπάνω από ανθρώπινη.
Συνειδητοποίησα τότε έναν τεράστιο φραγμό, ένα απίστευτο χάσμα. Ήταν εκεί, ήμουν εκεί, και ανάμεσα μας υπήρχε μία απροσπέλαστη άβυσσος. Δεν μπορούσα ούτε να συνδεθώ μαζί του ούτε να τον συνδέσω με τις ιδέες του* όλα μου φαίνονταν ασύνδετα, χωριστά. Βέβαια, ήταν η εκδήλωση κάποιου νόμου, αλλά μου ήταν σχεδόν αδύνατο να το αποδεχτώ. Και όμως, από εκείνο το πρώτο βράδυ και μετά, εβδομάδα με την εβδομάδα, ερχόμουν να τον δω και προσπαθούσα να εργαστώ μαζί του - με τη βοήθεια της κυρίας ντε Σάλτσμαν, χωρίς την οποία δεν θα μπορούσα να πετύχω τίποτε, όπως συνέβαινε πιθανώς και με όλους μας στο Παρίσι.
Αυτή ήταν η αρχή μιας ολόκληρης σειράς νέων εσωτερικών εμπειριών, πολύ ισχυρών και πολύ απαιτητικών. Ο κύριος Γκουρτζίεφ έκανε μερικές φορές κάποιες νύξεις για τις ιδέες, αλλά ποτέ δεν τις παρουσίαζε άμεσα. Μας ανέθετε καθήκοντα και ασκήσεις για να φτάσουμε στην αληθινή Εργασία. Μερικές φορές μας συγκλόνιζε και μας έκανε να αντιδρούμε με ποικίλους τρόπους. Σιγά σιγά αρχίσαμε να διακρίνουμε το δικό μας μονοπάτι και να προσπαθούμε να το ακολουθήσουμε, αν και νιώθαμε ότι ακόμη επιχειρούσαμε τα πρώτα μας βήματα. Κατά τη διάρκεια εκείνης της πρώτης περιόδου, παρέμενα ανίκανη να συνδεθώ μαζί του, αν και ταυτόχρονα γνώριζα μέσα μου ότι μου ήταν αδύνατο να συνεχίσω χωρίς αυτόν.
Τι αντιπροσώπευε; Ποιος ήταν; Τι σήμαινε αυτό το ον, αυτή η δύναμη;
Θυμούμαι την αδιάκοπη επάνοδο ενός βαθύτατου και επώδυνου ερωτήματος, καθώς τον παρατηρούσα και τον άκουγα. "Τι υπάρχει κοινό ανάμεσα σε εσένα και σε εμένα;"
Για πόσο καιρό κράταγα μέσα μου αυτό το ερώτημα; Δεν μπορώ να πω ακριβώς, δύο χρόνια ίσως. Δεν θα προσπαθήσω να περιγράψω αυτήν την εκπληκτική περίοδο. Τα γεύματα, οι αναγνώσεις, οι συνομιλίες, τα μαθήματα των Κινήσεων και οι ομάδες μάς συγκέντρωναν αρκετά συχνά γύρω από τον κύριο Γκουρτζίεφ. Αυτό υπήρξε για μένα η αρχή των εσωτερικών βιωμάτων, άλλοτε πολύ δυνατών και θαυμαστών, και άλλοτε πολύ σκληρών. Είμαι πεπεισμένη ότι άρχισα πραγματικά να αναγνωρίζω τον κύριο Γκουρτζίεφ από τη στιγμή που τα μάτια μου άρχισαν να ανοίγουν/Έβλεπα ποιος ήταν, στο βαθμό που γινόμουν ικανή να βλέπω τον εαυτό μου. Όταν πια όλες μου οι αξίες, όλα τα προσφιλή μου πιστεύω κι ακόμη, φυσικά, η ίδια η εξωτερική μου προσωπικότητα, άρχισαν αργά και σίγουρα να μετασχηματίζονται, και ένας άλλος κόσμος - αν και ανέφικτος ακόμη -άρχισε να μου παρουσιάζεται, ήξερα πως αυτός ήταν η αιτία. Ήξερα επίσης ότι ήρθα σε αυτόν χωρίς να έχω τίποτε και ότι του όφειλα ένα βαθύ ευχαριστώ για όλα.
Ταυτόχρονα μου ήταν δύσκολο να πιστέψω πως όλα αυτά ήταν αληθινά, πως οι δυνατότητες που μας αποκάλυπτε ήταν πραγματικές δυνατότητες και όχι εκκεντρικές ιδέες, ντυμένες με λόγια που προορίζονταν να μας καταπλήξουν ή να μας κάνουν να ονειρευτούμε.
Το θαύμα, με το οποίο ερχόμουν αντιμέτωπη, ήταν να γίνουν πραγματικότητα αυτές οι δυνατότητες. Μπροστά στα μάτια μου βρισκόταν αυτό το γεγονός και, παρ' όλες τις αμφιβολίες μου, δεν μπορούσα να το αρνηθώ. Τότε κατάλαβα το νόημα μερικών φθαρμένων και μισολησμονημένων φράσεων από τα αρχαία χρόνια: "Και ο Λόγος σαρξ εγένετο". Κατάλαβα επίσης το νόημα και ορισμένων άλλων λόγων: "Και τώρα ο Άνθρωπος στέκεται όρθιος μπροστά Σου". Ο κύριος Γκουρτζίεφ ήταν ένας τέτοιος άνθρωπος. Δεν υπήρχε καμιά διάσταση ανάμεσα σε αυτό που δίδασκε και σε αυτό που ήταν ο ίδιος• οι ιδέες του και ο ίδιος ήταν ένα.
Μου απομένει να προσθέσω και κάτι ακόμη. Είναι ένα ερώτημα που απευθύνεται σε όλους μας και ο καθένας θα πρέπει να προσπαθήσει να απαντήσει για τον εαυτό τον. πρέπει να αναγνωρίσουμε έναν Δάσκαλο μέσα μας. Βρισκόμαστε μόνοι μας μπροστά σε αυτό το γεγονός, όπως θα είμαστε μόνοι μας και απέναντι στο Θάνατο/Ίσως θα πείτε: "Πώς είναι δυνατό αυτό; Ο κύριος Γκουρτζίεφ πέθανε !" Είναι αλήθεια ότι δεν είναι πια "εδώ", κι ωστόσο είναι εξίσου αλήθεια πως μπορούμε να τον αναγνωρίσουμε.
Απευθύνομαι σε όσους δεν τον συνάντησαν ποτέ. Από τότε που μας άφησε τον "αναγνώρισαν" πολλοί για Δάσκαλο και κάθε μέρα που περνά τον αναγνωρίζουν και άλλοι. Οι ιδέες που έσπειρε γενναιόδωρα βρίσκονται εδώ, όπως και ο ίδιος που τις ενσάρκωνε. Εάν αναγνωρίσουμε τον κύριο Γκουρτζίεφ και τις ιδέες του, μπορούν να ασκήσουν σαν ενιαίο σύνολο την επίδραση τους πάνω μας, όπως έχει ήδη συμβεί και σε άλλους.
Όμως δεν είναι εύκολο να αναγνωρίσουμε πραγματικά τον κύριο Γκουρτζίεφ, και το ερώτημα πρέπει να παραμείνει ανοικτό. Δεν μπορούμε να το απαντήσουμε παρά μόνο με τη δική μας αφύπνιση, χωρίς ποτέ να λησμονούμε ότι αυτός είναι η πηγή όσων έχουν υπόσταση μέσα στο εσωτερικό μας βίωμα.
Η Henriette Lannes είπε αυτά τα λόγια στο Λονδίνο, την 29η Οκτωβρίου 1957, επέτειο του θανάτου του κυρίου Γκουρτζίεφ, σε μαθητές της "Εργασίας" που μας έδωσαν τις σημειώσεις τους.
